Het belangrijkste punt dat Luther keer op keer bleef herhalen is dat de Bijbelse boodschap is dat Jezus voor onze zonden is gestorven, dat hij zich voor ons heeft gegeven, en dat we dat als genadevol cadeau van God mogen aannemen. We hoeven ons niet uit te sloven om een wit voetje te halen bij God. We hoeven niet in ons eentje naar verlossing toe te werken. Er is niets dat we  kunnen doen om zelf tot God op te klimmen. In de praktijk van alledag ging het er, getuige de aflaathandel, in Luthers tijd zo aan toe dat mensen het idee kregen dat ze hun eigen heil of verlossing in handen hadden. Nee, zei Luther, de Bijbel zegt juist dat een handreiking van God nodig is. In je eentje kom je nergens. Maar accepteer nou dat God in Jezus zijn genade en liefde heeft geschonken. Geloof in Jezus alleen is genoeg. Luther noemde dat de ‘rechtvaardiging door geloof’. Het geloof verenigt mensen met Jezus Christus, en brengt hen weer in de goede verhouding met God. 

Het woord innigheid is hier op zijn plaats. Luther wil het niet graag hebben óver God. Hij benadrukt dat de gelovige mens en God door en in Jezus Christus met elkaar in relatie staan. De mens leeft voor Gods aangezicht, ofwel: Christus leeft met de mens en de mens met hem. En met Christus zitten we in het hart van het lutherse geloof. Hij is niet al 2000 jaar voorbij, maar levend en present!

En dit te geloven, daar gaat het om. Door het geloof komt een mens tot God. Niet door allerlei werken, zegt Luther, hoe goed ze ook kunnen zijn.

Enkele saillante punten uit Luthers opvattingen:

• Luther ging in zijn vroege werkzame leven Romeinen 1: 17 anders verstaan. Hij ging zien dat door geen enkel werk, maar alleen door geloof een mens gerechtvaardigd is. Gerechtvaardigd zijn wil zeggen dat de mens gericht is op God, niet voor zichzelf leeft, niet voor zijn eer of inkomen, maar voor en met God leeft, in geloof.
• Woord en Sacrament. Alleen in en door het Woord, en in het bijzonder in Christus, leren wij God kennen. Het Woord schenkt geloof en vergeving. Het sacrament is het zichtbare teken van het Woord, ook in het sacrament wordt ons geloof en vergeving geschonken. Het is Christus zelf die mensen nodigt voor het Avondmaal. Er is een uitspraak van Luther: “Laat de grootste zondaar vrolijk naar het altaar gaan”. Omdat daar vergeving ‘te verkrijgen’ is, is er bij mensen een hunkering naar het Avondmaal. In het Avondmaal gedenken wij de presentie van Christus. Wij gedenken de gekruisigde en opgestane die present is. Het gedenken wil dan zeggen: “denk nu aan Mij, Ik die onder de mensen/onder u ben”. Bij de uitreiking van brood en wijn klinkt altijd ‘Voor u’. Christus’ lichaam gebroken voor u, Christus’ bloed vergoten voor u.
• Voor Luther is de grootste zonde de mens die op zichzelf gericht is. Hij noemt dat in curvatus in se. Luthers focus bij zonde is niet wat de mens allemaal fout doet, maar dat hij niet op God is gericht, maar op zichzelf gericht,
• Vergeving van zonde. Wordt ons geschonken in Woord en sacrament. Luther kende in eerste instantie ook de biecht als sacrament, maar omdat voor de biecht niet, zoals voor doop en avondmaal, in de Bijbel een opdracht is terug te vinden, schakelde hij over naar de opvatting dat de biecht wel belangrijk is, maar geen sacrament zoals de doop en het avondmaal wel zijn.
• Luther geeft aan dat de mens in en door het geloof volstrekt vrij is. Er is niets en niemand die tussen de mens en God en tussen God en de mens in kan komen te staan, niets wat ons in die zin kan belasten. Er is niets wat af kan doen aan de rechtvaardiging en er is ook niets wat daaraan toe kan voegen. Daarom moeten wij ons maar niet al te veel zorgen maken. De enige werkelijk belangrijke vraag is: hoe word ik gerechtvaardigd?

• Vrolijkheid is een centraal woord in het Luthers geloof.

Dit lijkt een oppervlakkig woord, maar in de Lutherse traditie is het een geliefd woord. Het duidt op de vreugde vanwege het Evangelie en het geloof en het vertrouwen dat God met mensen is. God heeft gezegd dat Hij met ons is, en dan is dit zo. Wij hoeven niet te twijfelen aan zijn gegeven woord.